I. Axit sunfuric:

1. Tính chất vật lí

- Axit sunfuaric là chất lỏng, sánh, không màu, không bay hơi, tan vô hạn trong nước, tỏa nhiệt nhiều, để pha loãng H₂SO₄ đặc, phải cho từ từ H₂SO₄ đặc vào nước, tuyệt đối không được làm ngược lại.

- Dung dịch H₂SO₄ 98% có :  D = 1.84g/cm².

2. Tính chất hóa học:

a. Tính chất cả H₂SO₄ loãng:

- H₂SO₄ loãng có đầy đủ tính chất chung của một axit:

+ Làm đổi màu quỳ tím thành đỏ.

+ Tác dụng với kim loại hoạt động, giải phóng H₂:

H₂SO₄ + Fe  → FeSO₄ + H₂

2Na + H₂SO₄   → Na₂SO₄ + H₂

+ Tác dụng với oxit bazơ, bazơ:

H₂SO₄ + 2NaOH   →Na₂SO₄ + 2H₂O                                                                 

H₂SO₄ + CaO   → CaSO₄ + H₂O.

+ Tác dụng với muối:

H₂SO₄+ Na₂CO₃ →Na₂SO₄+ CO₂+ H₂O.

b.Tính chất của H₂SO₄ đặc

Tính oxi hóa mạnh 

-         Tác dụng với kim loại:

M_(KL)+H₂SO₄  → M₂(SO₄)_n + (H₂S /S/SO₂) + H₂O

n: là hóa trị cao nhất của kim loại M.

Một số kim loại thụ động trong H₂SO₄ đặc nguội: Fe, Al, Cr.

VD:

2H₂SO_4đ + Cu →CuSO₄+ SO₂ + 2H₂O.

2Fe + 6H₂SO_4đ →Fe₂(SO₄)₃+3SO₂+6H₂O.

-         Tác dụng với phi kim:

C, S, P tác dụng với H₂SO_4đ tạo ra hợp chất trong đó chúng có số oxi hóa cao nhất:

C + 2H₂SO_4đ →  CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O.

2P+5H₂SO_4đ →2H₃PO₄+ 5SO₂+ 2H₂O

- Tác dụng với hợp chất có tính khử:

VD: 2FeO + 4H₂SO_4đ  →Fe₂(SO₄)₃ + SO­₂ + 4H₂O.

2Fe₃O₄ + 10H₂SO_4đ  →3Fe₂(SO₄)₃ + SO­₂ + 10H₂O.

H₂S + H₂SO_4đ →  S + SO₂ + 2H₂O.

+ Tính háo nước:

- H₂SO₄ đặc hấp thụ nước mạnh. Nó cũng hấp thụ nước từ các gluxit:

VD: nhỏ H₂SO₄ đặc vào saccarozơ:

C₁₂H₂₂O₁₁ → 12C +11H₂O

Một phần C sinh ra bị oxi hóa thành CO₂:

C + 2H₂SO₄ →CO₂ + 2SO₂+ 2H₂O

=> Cần thận trọng khi sử dụng H₂SO₄ vì dễ gây bỏng da.

3. Ứng dụng của H₂SO₄

- Sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, chất giặt rửa tổng hợp, tơ sợi hóa học, chất dẻo, chế biến dầu mỏ…(SGK).

 4. Sản xuất axit H₂SO₄:

Sơ đồ sản xúât axit H₂SO₄:

  FeS₂

                                 SO_2 → SO₃ → H₂SO₄

    S

a. Sản xuất lưu huỳng đioxit (SO₂):

 + Đốt cháy lưu huỳnh:

  S + O₂ → SO₂

 + Đốt quặng pirit sắt:

4FeS₂ + 11O₂  → 2Fe₂O₃ + 8SO₂

b. Sản xuất SO₃:

 2SO₂ + O₂  → 2SO₃

xt: V₂O₅

to : 450^oC - 500^oC

c. Hấp thụ SO₃ bằng H₂SO₄ 98% theo phương pháp ngược dòng tạo oleum:

 H₂SO₄ + nSO₃ → H₂SO₄.nSO₃

- Dùng lượng nước thích hợp pha loãng oleum được dung dịch H₂SO₄.

II. Muối sunfat. Nhận biết ion sunfat

1. Muối sunfat:

 + Phân loại muối sunfat:

Muối sunfat  :

-         Muối trung hòa (SO₄^2-)

-         Muối axit (HSO₄^-)

 + Tính tan:

-         Phần lớn muối sunfat đều tan

-         BaSO₄, SrSO₄, PbSO₄ không tan

-         CaSO₄, Ag₂SO₄ ít tan.

2. Nhận biết muối sunfat:

Thuốc thử nhận biết ion SO₄^2- là dung dịch muối bari:

H₂SO₄ + BaCl₂  → BaSO₄ + 2HCl

BaCl₂ + Na₂SO₄  →BaSO₄ + 2NaCl

Bài 2:

4FeS₂ + 11O₂  →Fe₂O₃ + 4SO₂

SO₂ + 2H₂S → 3S + 2H₂O

S + H₂ → H₂S

H₂S + 3H₂SO₄ → 4SO₂ + 4H₂O

2SO₂ + O₂ → 2SO₃

SO₂ + Br₂ + 2H₂O  →2HBr + H₂SO₄

H₂SO₄ + Ba(OH)₂ → 2H₂O + BaSO₄1