A. Oxi:

I. Vị trí và cấu tạo

- Vị trí của nguyên tố oxi:

        + Z = 8

        + Chu kì 2

        + Nhóm: VIA

- Cấu hình electron nguyên tử:

     ₈O: 1s²2s²2p⁴.

- Công thức phân tử và công thức cấu tạo:  + CTPT: O₂.

        + CTCT: O = O.

II. Tính chất vật lí

- Oxi ở trạng thái khí, không màu, không mùi, không vị, nặng hơn không khí:

  d _{O2/K^{2 =}} $\frac{32}{29}\approx$1,1

- Oxi tan ít trong nước, dưới áp suất khí quyển hóa lỏng ở -183^oC.

III. Tính chất hóa học

-         Nguyên tử oxi có 6 electron lớp ngoài cùng.

-         Độ âm điện:  = 3,44  (chỉ nhỏ hơn độ âm điện của flo là 3,98)

Oxi là phi kim hoạt động, dễ nhận thêm 2 electron. Nó thể hiện tính oxi hóa mạnh:

              O + 2e →  O^2-

1. Tác dụng với kim loại

Oxi tác dụng được với hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt):

VD:   _{0          0                   -2}

      3Fe + O_{2   →}     Fe₃O₄

             _{0        0                   -2}

        Mg + O₂     →  MgO

2. Tác dụng với phi kim

Oxi tác dụng được với nhiều phi kim (trừ các halogen):

  _{0            0                -2}

 S    +   O₂    →  SO₂

  _{0              0                     -2}

4P  +   5O₂   →    2P₂O₅

    _{0      0                 -2}

  C  + O₂   →   CO₂

3. Tác dụng với hợp chất

Oxi tác dụng với nhiều hợp chất vô cơ và hữu cơ:

VD: C₂H₅OH + 3O_{2   →}  2CO₂ + 3H₂O

    _{+2       0                +4 -2}

  2CO + O₂    →  2CO₂.

 Kết luận:

 Oxi có tính oxi hóa mạnh, trong các hợp chất nó có số oxi hóa -2 (trừ hợp chất với flo và trong peoxit).

IV. Ứng dụng

Oxi có rất nhiều ứng dụng như:

-         Dùng để luyện gang, thép.

-         Dùng trong y học,…(SGK).

V. Điều chế oxi:

1. Điều chế oxi trong phòng thí nghiệm

Trong phòng thí nghiệm, oxi được điều chế bằng cách nhiệt phân các hợp chất giàu oxi và không bền với nhiệt:

VD:

2KMnO₄  →   K₂MnO₄ + MnO₂ + O₂

2KClO₃  →    2KCl + 3O₂

2KNO₃   →  2KNO₂ + O₂

2. Sản xuất oxi trong công nghiệp

a. Từ không khí:

                         1.Hóa lỏng Không khí sạch   O2

                         ^{2. CCPĐ}

b. Từ nước:

   2H₂O  →   2H₂ + O₂

B. Ozon:

I. Tính chất:

 + Tính chất vật lí:

Ozon ở trạng thái khí, màu xanh nhạt, mùi đặc trưng, hóa lỏng ở -112⁰C, tan trong nước nhiều hơn oxi khoảng 15 lần.

+ Tính chất hóa học:

-         Ozon có tính oxi hóa mạnh và mạnh hơn oxi: Ozon oxi hóa được hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt), nhiều phi kim và nhiều hợp chất vô cơ và hữu cơ.

-         ở điều kiện thường, oxi không oxi hóa được bạc, còn ozon oxi hóa được bạc:

          2Ag + O₃   →   Ag₂O + O₂

II. Ozon trong tự nhiên

-         Ozon được tạo ra trong khí quyển khi có sự phóng điện. Trên mặt đất, ozon được tạo do sự oxi hóa một số chất hữu cơ.

-         Tầng ozon cách mặt đất 20 - 30 Km. Nó được hình thành do tia tử ngoại của mặt trời chuyển hóa oxi thành ozon:

                  _{Tia tử  ngoại}

           3O₂  →   2O­₃

III. Ứng dụng

-  Tầng ozon bảo vệ con người và sinh vật trên mặt đất khỏi tác hại của các tia tử ngoại.

-   Trong công nghiệp dùng để tẩy trắng tinh bột, dầu ăn,…

-    Trong y học dùng để chữa sâu răng.

- Trong đời sống dùng để sát trùng nước